Logo Universiteit Utrecht, link naar homepage

Repertorium

Collectie Molengraaff

 

Molengraaff in of vóor 1898  (fotograaf onbekend); portret( fotograaf onbekend); annotaties van Molengraaff in boek; boeketiket

Willem Leonard Pieter Arnold Molengraaff (1858-1931)

Molengraaff werd geboren te Nijmegen op 10 mei 1858. Hij bezocht daar het gymnasium. In 1875 ging de pas 17 jaar oude Willem Molengraaff rechten studeren aan de Universiteit Leiden. Vier en een half jaar later, in 1880, verdedigde hij zijn proefschrift, waarin hij zich dan al liet kennen als veelbelovend en getalenteerd jurist. Na zijn promotie ging Molengraaff als advocaat en rechter-plaatsvervanger werken in Amsterdam. Hij kreeg het verzoek om een preadvies op te stellen over het onderscheid tussen het burgerlijk recht en het handelsrecht, en dit verscheen in 1883. Nog voor hij uit Amsterdam vertrok, voltooide hij een voorontwerp voor een nieuwe faillissementswet. Ook de daarop volgende jaren bleef hij betrokken bij het proces van wetgeving. De hieruit resulterende Faillissementswet is tot op de dag van vandaag in werking.
In 1885 verliet Molengraaff de advocatuur en werd hij aan de Rijksuniversiteit te Utrecht benoemd tot hoogleraar Handelsrecht, de burgerlijke rechtsvordering.
In 1887 verscheen zijn artikel “Oneerlijke concurrentie en onrechtmatige daad” in het Rechtsgeleerd Magazijn. Daarin bepleitte hij een veel ruimere interpretatie van het begrip “onrechtmatige daad” dan tot dan toe gebruikelijk was. Pas in 1919 vond deze opvatting, met het arrest Lindenbaum/Cohen, navolging in uitspraken van de Hoge Raad.
Molengraaf was actief in het privaatrecht, het familierecht en, in 1908, het zeerecht.Van 1900 tot 1918 was hij lid van de Utrechtse Provinciale Staten.

In 1917 verliet Molengraaff, teleurgesteld in de opstelling van de wetgever, de universiteit. Hij nam een functie aan als commissaris en consulent bij de Rotterdamsche Bankvereeniging, en tot aan zijn dood bekleedde hij deze positie.
In 1920 werd Molengraaffs al 12 jaar oude wetsontwerp omtrent het Zeerecht aangenomen in de Tweede Kamer. In de kamer had Molengraaff zelf als regeringscommissaris dit voorstel verdedigd. Dit was het begin van een nieuwe periode waarin hij zich engageerde met de praktijk van wetgeving. Zijn werk- en interesse-terrein was breed: het omvatte onder meer binnenvaartrecht, zeerecht, het Wetboek van Koophandel en privaatrecht op internationaal niveau.
Prof.mr.dr. Willem Molengraaff overleed op 7 juli 1931 te Den Haag. In 1958 werd als een hommage aan hem het Molengraaff Instituut voor privaatrecht te Utrecht naar hem vernoemd.

Th.A.G. Molengraaff, dochter van Prof. Molengraaff, schonk in 1931 een gedeelte van de bibliotheek (voornamelijk handelsrecht) van haar vader die werd ondergebracht in de nieuw ingerichte juridische leeszaal in de Universiteitsbibliotheek.

Onderwerp:

zee- en handelsrecht

Jaar uitgave: 1614-1978
Omvang: ca. 200 banden
Documentsoort: gedrukt werk, verschillende met annotaties; handschrift: notulen
Ontsluiting:

titellijst, geordend op signatuur

Standlijst

gedeeltelijk ontsloten in WorldCat op provenance Molengraaff, Willem Leonard Pieter Arnold (1858-1931)

collegedictaten: Koert van der Horst, Catalogus van de collectie collegedictaten van de Utrechtse Universiteitsbibliotheek. Utrecht, Universiteitsbibliotheek, 1994, 121-123.

Algemene literatuur:

Catalogus van de belangrijke bibliotheek op rechtsgeleerd gebied van W. L. P. A. Molengraaff, benevens van boeken en handschriften … van D. Braat. Utrecht, A.J. van Huffel’s antiquariaat, 1931.

Onze hoogleeraren : Portretten en Biografieën. Rotterdam, Nijgh & Van Dittmar, 1898, p. 196-197.

Molengraaff Instituut voor Privaatrecht (samenst.). Molengraaff bundel : keuze uit de verspreide geschriften van Mr. W.L.P.A. Molengraaff met levensbeschrijving en bibliografie. Zwolle, 1978.

W.M. Peletier, “Molengraaff, Willem Leonard Pieter Arnold“, in: Biografisch Woordenboek van Nederland 1 (Den Haag 1979) ..-…

E.H. Hondius en R.J.Q. Klomp, “Molengraaff en het gelijknamige Instituut“, in: Rechten in Utrecht : de academische studie in verleden, heden en toekomst. Deventer, Kluwer, 2002, p. 79-99.

Molengraaff 150 jaar: terugkijken en vooruitzien : een verzameling opstellen ter ere van de 150ste geboortedag van W.L.P.A. Molengraaff / red. M.C. Bijl … [et al.]. Den Haag, 2008.

“Recht en opleiding. Willem Molengraaff (1858 –1931)”, in: Bekkers, W.; Gispen, W.H.; Jansen, C.J.H. (ed.), Recht te voet. Vreemde vogels en vrije geluiden uit juridisch Utrecht. Utrecht, Stichting Recht te voet i.s.m. Rozenberg Publishers, 2014, p. 202-219.

Wikipedia

Catalogus Professorum

Opmerkingen:

bijeengeplaatst op signatuur JBPRI: A90-..

Groei: incidentele aanvullingen tot ca. 1978
Overige informatie: jaar schenking: 1931