fragment uit de Codex Lerma (UB Utrecht Hs. 3 L 16); Albertus Antonius Smijers (fotograaf onbekend); twee boeketiketten
Collectie Muziekwetenschap
De collectie Muziekwetenschap (onderdeel van de Universteitsbibliotheek Utrecht, locatie Binnenstad) bestrijkt de Westerse muziekgeschiedenis vanaf de oudheid tot nu. Daarnaast is er literatuur op het gebied van de niet-Westerse muziek aanwezig, voorzover relevant voor de Westerse muziek.
Als collectiekernen kunnen worden onderscheiden:
– grondslagen van het vakgebied
– muziekgeschiedenis en muziektheorie, muzikale genres, componisten
– muziekesthetiek, muzieksociologie, muziekpsychologie/muziekcognitie
– instrumentenkunde (in het bijzonder de orgel- en klokkenkunde)
– moderne aandachtsgebieden en benaderingen: populaire muziek na 1900, “new musicology”, muziek en globalisering, muziek en media, muziek en gender
De collectie bladmuziek omvat alle terreinen van de Westerse muziekgeschiedenis. De meeste wetenschappelijke edities van het complete werk van componisten zijn aanwezig, naast veel andere edities van wetenschappelijke aard. Het belangrijke repertoire vanaf ca. 1700 is meestal ook in een separate, uitleenbare uitgave aanwezig; ook is er een grote collectie originele bladmuziek aanwezig uit de 17e, 18de en 19de eeuw.
Er is een omvangrijke collectie microfilms en microfiches aangelegd van belangrijke muziekhandschriften van over de gehele Westerse wereld. Hieronder is de collectie van ruim 750 microfilms van middeleeuwse muziekhandschriften van J.M.A.F. Smits van Waesberghe (1901-1986).
De collectie is ontstaan uit de eigen collectie van het Muziekhistorisch instituut van de Universiteit Utrecht (later Instituut voor Muziekwetenschap), aangevuld met allerlei schenkingen en bruiklenen. Met name in de periode na 1960, onder leiding van de hoogleraar dr. Eduard Reeser, groeiden de verzamelingen van het Instituut in vele opzichten.
De collectie Muziekwetenschap is ook sterk gegroeid door de jaarlijkse schenkingen van de inmiddels opgeheven Eduard Reeser Stichting.
Schenkingen en bruiklenen kwamen o.m. van: Centraal Muzieklitteratuurfonds te Utrecht (CMLF) (schenkingen in 1912, 1917/18, w.o. de collectie van de familie Brandts Buys, in 1932 en de Nederlandsche Toonkunstenaarsvereeniging in 1920/21 (bruikleencollectie).
Het Centraal Muzieklitterartuurfonds werd in 1912 opgenomen. Dit fonds kocht werken op muziekwetenschappelijk gebied aan, die in eigendom weden overgedragen aan de universiteitsbibliotheek, maar eerst twee jaar na aanschaf aan niet-leden van het fonds werden uitgeleend.
Onder meer zijn de volgende deelcollecties te onderscheiden:
Collectie Eduard Reeser Stichting
Collectie Familie Brandts Buys
Het geheel omvat o.a. een aantal Nederlandse muziekhandschriften uit de 17e, 18e en 19e eeuw. De aantekeningen m.b.t. de dateringen in de diverse handschriften zijn grotendeels gemaakt door dr. A.F.J. Annegarn (1924-1987), hoofd bibliotheek van het Instituut voor Muziekwetenschap der Rijksuniversiteit Utrecht 1959-1986.
Collegium Musicum Ultrajectinum
Het Collegium Musicum Ultrajectinum werd op 1 januari 1631 opgericht als een gezelschap van dilettanten, die muziek wensten te beoefenen. De collectie bestaat uit partituren (203 titels, waaronder een aantal handschriften).
Het Fotogram-archief bevat foto’s van:
– handschriften en vroege drukken uit de periode van ‘Weense Klassieken’ (collectie Hoboken) en op het gebied van de Italiaanse opera tot ca. 1800;
– de Leidse en Bossche koorboeken;
– autografen en vroege afschriften van het werk van Alphons Diepenbrock.
Het Josquin-archief bevat enige duizenden foto’s van (met name) Midden-Europese, Italiaanse en Spaanse bronnen voor de Franco-Vlaamse polyfonie. De nadruk ligt op bronnen van belang voor het werk van Josquin des Prez (ca. 1450-1521). Het archief is vanaf 1919 door de hoogleraar Albert Smijers (1930-1956) aangelegd en ook na diens emeritaat in 1955 onderhouden en aangevuld.
Nederlandse Klokkenspel-Vereniging
Het Utrechtsch Studenten Concert (USConcert) is het oudste symfonieorkest van Nederland, dat nog steeds actief is. Het werd opgericht in 1823 subgezelschap van het Utrechtsch Studenten Corps. In 1981 heeft het orkest zich losgemaakt van het corps.
| Onderwerp: | muziek |
| Jaar uitgave: | ca. 0-heden |
| Omvang: | duizenden boeken over muziek, eveneens duizenden banden met bladmuziek |
| Documentsoort: | gedrukt werk, w.o. veel bladmuziek, audiovisuele materialen (cd’s, microfilms, microfiches, foto’s) en digitale materialen (naslagwerken, bibliografieën, e-books, e-journals) |
| Ontsluiting: | Catalogus van boeken en tijdschriften, de muziekwetenschap betreffende aanwezig in de bibliotheek der rijksuniversiteit te Utrecht, [No.] 1. Utrecht, 1912. 1e supplement, Maart 1913 (8 p.) Muzikale documenten uit twee eeuwen (1500-1700) in de bibliotheek van het Instituut voor Muziekwetenschap der Rijksuniversiteit te Utrecht : catalogus uitgegeven ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan = Musical documents from two centuries (1500 to 1700) in the library of the Utrecht Institute of Musicology : a catalogue edited on the occasion of its fiftieth anniversary / [samengest. door Alfons Annegarn. Buren, Knuf, 1980.
Arie Elings (samenst.), Katalogus van de Nederlandse jazzbibliotheek, ondergebracht in het Instituut voor Muziekwetenschap, Drift 21 te Utrecht. Z.pl., Stichting Jazz in Nederland, [ca. 1970]. De gedrukte werken , inclusief bladmuziek, handschriften en microfilms van handschriften en oude drukken zijn te vinden in WorldCat, deels ontsloten in WorldCat onder provenance Centraal Muziek Literatuurfonds (Utrecht), maar ook onder de provenances van de deelcollecties. INVENTARIS van de collectie van ruim 750 microfilms van middeleeuwse muziekhandschriften van J.M.A.F. Smits van Waesberghe (1901-1986). |
| Algemene literatuur: |
J.D.C. van Dokkum, “Centraal Muziek-Litteratuurfonds te Utrecht“, in: Algemeen Handelsblad, 18 april 1914. J.J. Schuurmans, “De bibliotheken van de Veeartsenijkundige Faculteit en van het Instituut voor Muziekwetenschap, gevestigd in het gebouw Biltstraat 172”, in: Opstellen bij zijn afscheid van de bibliotheek der Rijksuniversiteit te Utrecht op 31 Mei 1940 aangeboden aan G.A. Evers. Utrecht, 1940, [258]-260. G. van R., “Vijf en twintig jaar Muziekwetenschap“, in: Het Utrechtsch Nieuwsblad, 15 okt. 1955, p. 15. ” Veertig jaar Instituut voor Muziekwetenschap te Utrecht”, in: Mens en Melodie 25 (1970) 309-313. Wouter Paap, “Muziekwetenschap”, in: Muziekleven in Utrecht tussen de beide wereldoorlogen. Utrecht-Antwerpen, 1972, 94-96. Alfons Annegarn (ed.). Muzikale documenten uit twee eeuwen (1500-1700) in de bibliotheek van het Instituut voor Muziekwetenschap der Rijksuniversiteit te Utrecht : catalogus uitgegeven ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan = Musical documents from two centuries (1500 to 1700) in the library of the Utrecht Institute of Musicology : a catalogue edited on the occasion of its fiftieth anniversary. Buren, 1980. Erik van den Berg (red.) “Utrechtse maffia wordt opgerold….“, in: De Volkskrant, 25 april 1986. Joost van Gemert, “De muziekwetenschappelijke tijdschriften van de Utrechtse Letterenbibliotheek“, in: Ts. Tijdschrift voor tijdschriftstudies. No. 7-8 (2000) 35-41. Achter de muziek aan : muzikaal erfgoed in Vlaanderen en Nederland (onder red. van Maarten Beirens, Ellen Kempers en Heidi Moyson). Leuven ; Den Haag, Acco, 2010. Petra van Langen, ‘Er zijn voor dit vak in Nederland geen maatschappelijke vooruitzichten’. Muziekwetenschap in Utrecht, 1930-1940, in: De Moderne Tijd 4 (2020) 70-87. Utrechtsch Studenten Concert (Wikipedia) J. du Saar, “Het Collegium Musicum Ultrajectinum in de laatste 100 jaar”, in: Jaarboekje van Oud-Utrecht, 1941, 74-132. |
| Opmerkingen: | o.a. bijeengeplaatst op signatuur UBB MUZ: … en UB Science Park: ADV … De elpees zijn overgebracht naar de Centrale Discotheek Rotterdam (inmiddels Muziekweb). In 2012 werd de historische collectie muziekinstrumenten van Muziekwetenschappen overgnomen door het Universiteitsmuseum Utrecht. Een deel bestaat uit een schenking in 1963 van prof. dr. M.G.J. Minnaert. Voor de schenking van Minnaert zie: H.J. van Royen, Beschrijving van een aantal muziekinstrumenten in het Instituut voor Muziekwetenschap der Rijksuniversiteit te Utrecht. Utrecht, Instituut voor Muziekwetenschap, 1965. De Universiteitsbibliotheek locatie Science Park bezit brieven en albumbladen van buitenlandse componisten en musici. Op .. februari 1964 werd door aankoop verworven bij Antiquariaat Erasmus te Amsterdam 80 brieven en 15 muzikale albumbladen, hoofdzakelijk van Engelse en Scandinavische componisten en musici, 1822-1940, hieronder een brief van Charles Dickens. |
| Groei: | ja |
| Overige informatie: | schenkingen en bruiklenen: vanaf 1912 |