Logo Universiteit Utrecht, link naar homepage

Repertorium

Collectie Flentge


tekening door Flentge; portret (fotograaf onbekend)

Johannes Flentge (1874-1941)

Johannes Flentge werd geboren te Utrecht op 20 december 1874. Van beroep was hij steenhouwer. Flentge was betrokken bij de laatste fase van de kloostergangrestauratie van de Dom in Utrecht, onder leiding van Petrus Josephus Hubertus Cuypers (1827-1921). Ook was hij tussen 1902 en 1926 betrokken bij de restauratie van de Domtoren. Flentge begon als steenhouwer in 1902 en in 1904 had hij zich opgewerkt tot onderbaas. Na het overlijden van de steenhouwersbaas verkreeg Flentge diens functie. Deze functie bleef hij vervullen tot aan de oplevering van de restauratie op 23 januari 1926. Vooral in de jaren ’30 besteedde Flentge veel van zijn vrije tijd aan het bestuderen van architectuur, in het bijzonder van de Dom. In zijn tekeningen probeerde hij door middel van het aanbrengen van lijnen, geometrische vormen en symbolen op bouwtekeningen en plattegronden een mathematisch systeem of ‘goddelijke’ proportie te achterhalen. Dit systeem zou ten grondslag hebben gelegen aan veel bouwwerken in de gotiek en in vroegere en latere periodes.

Flentge was bevriend met de bouwkundige Th. Haakma Wagenaar (1908-1986), van wie ook een aantal tekeningen in deze collectie terecht zijn gekomen.

Johannes Flentge overleed te Utrecht op 2 november 1941.

Van de 182 tekeningen zijn er 132 van Flentge en 50 van Haakma Wagenaar of een van diens medewerkers. Deze laatste hebben geen relatie met de tekeningen van Flentge en zijn gemaakt tussen 1938 en 1944. Ze zijn een aantal jaren na Flentges overlijden bij diens tekeningen opgeborgen.

Waarschijnlijk zijn de tekeningen van Flentge ooit geschonken aan het Kunsthistorisch Instituut van de Universiteit Utrecht. In 2008 zijn de tekeningen door het Kunsthistorisch instituut overgebracht naar de Universiteitsbibliotheek Utrecht. De tekeningen van Haakma Wagenaar zijn mogelijk tussen 1942 en 1944 ondergebracht bij het Kunsthistorisch Instituut in verband met het gevaar van luchtbombardementen.

Onderwerp:

kunstgeschiedenis, architectuur, gotiek, architectuurtekeningen van bouwwerken

Jaar uitgave: 1907-1940 (Flentge), 1938-1944 (Haakma Wagenaar)
Omvang: 182 tekeningen
Documentsoort: handschrift: architectuurtekeningen
Ontsluiting:

getypte inventaris in: Maria Lamslag, Een goddelijke orde in de Dom: De architectuurtekeningen van Johannes Flentge (zie Algemene Literatuur)

Algemene literatuur:

Maria Lamslag, Een goddelijke orde in de Dom : de architectuurtekeningen van Johannes Flentge. 2009. (Werkstuk Kunstgeschiedenis UU).

Maria Lamslag, Een labyrint zonder einde : de tekeningen van Johannes Flentge. 2010. (Werkstuk Kunstgeschiedenis UU).

Maria Lamslag, “Een goddelijke orde in de Dom : de tekeningen van steenhouwer Johannes Flentge”, in: Oud-Utrecht 85, no. 5 (2012), 122-127.

Th. Haakma Wagenaar, “Honderd jaar geleden werd “baas” Flentge geboren“, in: Maandblad Oud Utrecht 48, no. 1 (1975), 4-5.

v.H., “Johannes Flentge †“, in: Maandblad van “Oud-Utrecht 16, no. 12 (1941), 90-93.

Bart Jaski, Van de zolder naar het museum, in: Nieuwsbrief SAE, nr. 34 (oktober 2012), p. 6.

Collectie Kunsthistorisch Instituut

Opmerkingen:

De wat verwarrende nummering van de tekeningen is vervangen door de nummering zoals vastgesteld door Maria Lamslag, beginnend met F

Groei: afgesloten
Overige informatie: