M.A. Vente ( fotograaf onbekend (bron foto: Catalogus Professorum); M.A. Vente bij orgelarchief (foto collectie Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten Albert Vente)
Orgelarchief
Het orgelarchief is bijeengebracht door Maarten Albert Vente (1915-1989) en Johannes Godefridus Petrus Gerardus (Jan) Boogaarts (1934-2023). Vente was docent aan de UU vanaf 1958, hoogleraar in de instrumentenkunde en in het bijzonder de orgelkunde, 1979-1980. Hij was een verzamelaar van archivalia van orgels en legde documentatie daarover aan. Gecombineerd heet dit het orgelarchief. Vente heeft zijn orgelarchief in 1980 overgedragen aan de UU. Boogaarts was oud-docent muziekwetenschap aan de Universiteit Utrecht en was dirigent. In 2017 promoveerde hij aan de Radbouduniversiteit Nijmegen op een proefschrift over de Brabantse orgelmakers Smits.
De collectie is rond 1960 overgedragen en is ten dele in bruikleen gegeven door de Eduard Reeser-Stichting. Deze stichting werd opgeheven en de collecties zijn in eigendom overgedragen aan de Universiteitsbibliotheek Utrecht.
Op 27 juli 2000 is de Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten Albert Vente opgericht, met als doelstellingen:
– ‘het aanwezige materiaal te conserveren, te ontsluiten en voor onderzoek beschikbaar te stellen’.
– ‘belangrijke archieven van orgelmakers en orgeldeskundigen te verwerven ten behoeve van de uitbreiding van het Utrechtse Orgelarchief’.
Het orgelarchief omvat als belangrijkste onderdelen:
– Documentatie ‘De orgel in de samenleving’, gesorteerd op plaatsnaam, 241 archiefdozen, 33 m, ca. 30.000 documenten. Dit omvat ook de archivalia van de orgeldeskundigen Bolt, Kret en Vente, verspreid door het sorteren op plaatsnaam.
– Archief Stichting Orgelcentrum (1958-1986), documentatie in 178 schuifladen met ordners, 14 m, ca. 20.000 documenten en 5.000 foto’s, gesorteerd op provincie en plaats. Duidelijke systematiek en goed bijgehouden.
– Aparte bewaarde archieven van orgelbouwers (Bätz-Witte, Nöhren, Maarschalkerweerd, Smits, Strubbe, en Ypma (gekopieërd archief)) en orgeldeskundigen (Erné en Legêne), ca. 55 m en twee ligkasten, waaronder tekeningen van Strubbe (24 m).
– Aparte bewaarde documentatie (o.a. Gierveld, Sijmons), ca. 8 m.
– Archief Fama & Raadgever.
Onderwerp: | orgelbouw, orgelgeschiedenis, functie van het orgel in de maatschappij |
Jaar uitgave: | 1700-heden |
Omvang: | ca. 110 meter |
Documentsoort: | gedrukt werk, foto's |
Ontsluiting: | Een aantal orgelarchieven is ontsloten. De collecties Smits (30 pp, in 1971, door J. Boogaarts); Bolt (259 pp), Erné (281 pp), Kret (39 pp) en Legêne (24 pp) (de laatste vier door J.F. van Os in 1994-88), en in 2010 zijn gescand en op de website van de stichting gezet. |
Algemene literatuur: | Jan Kuijk, “Maarten Vente (74) legde de grondslag voor de organologie“, in: Trouw, 17-7-1987. Joost van Gemert, Kees Nijsen, “Orgeldocumentatie op het web“, in: Informatie professional 2, no. 12 (1998) 26-29. Jaap den Hertog, “Het Utrechts orgelarchief Maarten Albert Vente”, in: Het orgel 108, nr. 6 (2012) 14-21; 109, nr. 1 (2013) 18-25. Dirigent, organist en orgeldeskundige Jan Boogaarts overleden (Orgelnieuws.nl) Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten Albert Vente Collectie Orgel in de samenleving / Bolt, Kret en Vente Collectie Stichting Orgelcentrum Collectie Vermeulen NB De Collectie Vermeulen is overgeplaatst naar het Gemeentearchief Weert |
Opmerkingen: | bijeengeplaatst, geordend op plaats/gebouw. Zie ook de andere collecties van de Orgelcollectie In 1917 werd de verenigingsbibliotheek van de Nederlandsche Organisten-Vereeniging afgestaan aan de Universiteitsbibliotheek Utrcht. In 1938 is de bibliotheek van de NOV verhuisd naar de Openbare Leeszaal en Bibliotheek te Amsterdam. |
Groei: | incidentele aanvullingen, vooral archieven van orgelrestaurateurs en orgelmakers |
Overige informatie: | overgedragen rond 1960, deels in bruikleen gegeven door de Eduard Reeser-stichting. Thans is alles in eigendom van de Universiteitsbibliotheek Utrecht |