Aanbieding van een collectie kostbare boeken met reproducties van oude kaarten aan Prins Bernhard in het Spaans, Portugees en Ibero-Amerikaans Instituut van de Rijksuniversiteit Utrecht te Utrecht op 16 mei 1968, met tweede van links prof dr. C.F.A. van Dam. Fotograaf: A.D. Kon (collectie Het Utrechts Archief), boekstempels

Biblioteca Hispanica

In september 1940 nam professor C.F.A. van Dam het initiatief tot het stichten van de Centrale Spaanse Bibliotheek in de Utrechtse Universiteitsbibliotheek. Deze zou moeten voorzien in de behoefte van belangstellenden in heel Nederland aan Spaanse boeken op allerlei gebied. Een stroom van Spaanse boeken werd haar door tal van personen en instellingen toegezonden, waaronder vooral vermeld dient te worden de kostbare verzameling welke prof. dr. ir. Jacob Kraus te Den Haag afstond.

In 1941 schonk de Spaanse regering een exemplaar van de monumentale nationale uitgave van de „Historia de las Ideas Estèticas en Espana” van de grote Spaanse criticus Don Marcelino Menèndez y Pelay en in 1947 schonk Spanje een groot aantal werken op het gebied van literatuur en kunst, die deel hadden uitgemaakt van een verzameling die kort tevoren in Nederland waren te zien op de Cervantestentoonstelling.

Op 1 december 1951 werd dankzij Van Dam het Spaans Instituut der Rijksuniversiteit te Utrecht opgericht, met hiernaast de Stichting Het Spaans Instituut onder voorzitterschap van Prins Bernhard. Van Dam stond toen ook zijn hele verzameling Spaanse boeken, bestaande uit 5000 banden, in bruikleen af aan het Spaans Instituut der Rijksuniversiteit. Ook prof.dr.ir. Jacob Kraus (1861-1951) vermaakte zijn gehele verzameling boeken aan het instituut.  Prof. Van Dam gaf zijn verzameling Spaanse boeken, bestaande uit 500 delen, in bruikleen.

In 1953 schonk de  heer A. Duiker te ‘s-Gravenhage een collectie boeken de Spaanse kunstgeschiedenis betreffende. In hetzelfde jaar schonk het Ministerio de Relaciones Exteriores y Culto te Buenos Aires een verzameling uitermate waardevolle publicaties op het gebied van Argentijnse letterkunde, historie, kunstgeschiedenis, folklore en muziek. Alle boeken zijn in leer gebonden met goud op snee. Eveneens in 1953 verwierf door bemiddeling van Dr. Carlos Vera Villamizar, gezant van Colombia, een verzameling van ruim 200 Columbiaanse publicaties.

In 1954 kreeg het Spaans Instituut drie grote schenkingen uit Mexico.

In 1955 kreeg Van Dam de gelegenheid om een vijf maanden durend bezoek te brengen aan een groot aantal universiteiten in Latijns Amerika, waar hij als spreker optrad. Hij bracht een aanzienlijke hoeveelheid boeken mee terug als aanvulling van de Spaanse collectie van het Instituut.

In hetzelfde jaar werd het Spaans instituut uitgebreid met Portugese en Braziliaanse studierichtingen en veranderde in het “Spaans, Portugees en Ibero-Amerikaans Instituut.” Hendrik Houwens Post werd in 1956 benoemd tot bijzonder hoogleraar in de Portugese taal- en de Portugese en Braziliaanse letterkunde.

Op 8 mei 1956 schonk ambassadeur Juan José Varela vijftigtal Argentijnse publicaties aan het Spaans instituut. Dit was de derde gift van Argentinië aan het instituut.

Op  13 juni  1959 kreeg het Spaans instituut uit handen van de minister van buitenlandse zaken boeken van Hondureense auteurs en een portret van Francisco Morazán.

In 1963 kocht het instituut bij een antiquariaat in Oxford kostbare oude manuscripten die indertijd deel uitmaakte van de in 1929 te Parijs overleden Franse hispanist Raymond Foulché-Delbosc. (Zie Suplemento IX op de catalogus Espana e Hispanoamérica).

In 1964 en 1969 kwamen er door bemiddeling van mej. Calasstremé boekenzendingen van Argentijnse schrijvers binnen.

Dr. Jan Leonardus Noest  (1890-1964), hartspecialist, legateerde een verzameling Spaanse boeken aan het instituut. De boeken werden in 1965 geschonken door zijn zuster A.D.G. Munttinga-Noest.

In 1966 ontving het instituut het legaat van wijlen Dr. N. van der Walle, te Lima, die zijn gehele boekenbezit, betrekking hebbende op Spanje en Zuid-Amerika legateerde.

Op 22 februari 1969 kreeg het Instituut een schenking van ongeveer 500 boeken van D. Carlos Irazabal, ambassadeur van Venezuela in Den Haag, bestaande uit Venezolaanse publicaties op het gebied van letterkunde en geschiedenis.

In 1969 ontving het instituut van Mr. J.J. Kemp te Rotterdam de correspondentie van de Spaanse filosoof José Ortegay Gasset met een aantal vooraanstaande Nederlanders in de jaren 1936 en 1938 tijdens zijn tournée door Nederland.

De Stichting Het Spaans, Portugees, en Latijns-Amerikaans Instituut is tegenwoordig ondergebracht bij het Centre for Latin American Research and Documentation (CEDLA). De boekerij bevindt zich in de Universiteitsbibliotheek Utrecht.

Deelcollectie Foulché-Delbosc

Deze deelcollectie bestaat uit 11 handschriften (16 items) van vnl. 18de-eeuwse dichters, uit de collectie Raymond Foulché-Delbosc (1864-1929), vooral autografen van en stukken over dichters (b.v. Juan Meléndez Valdés, José Cadalso, José Ingelsias de la Casa; Nicolás Fernández de Moratín, Juan Forner), enkele zijn ook gedigitaliseerd (link) en enkele worden genoemd in F. Aguilar Piñal, Bibliografía de autores españoles del siglo XVIII. Tomo III: D-F. Madrid, 1984, p. 403-404.

De collectie is in depot gegeven aan de universiteitsbibliotheek.

Cornelis Frans Adolf van Dam (1899-1972)

Cornelis Frans Adolf (roepnaam Adolf) van Dam, geboren te Amsterdam op 6 maart 1899, studeerde Spaans en en publiceerde daarna een aantal belangrijke publicaties. In 1927 werd hij door de Spaanse regering benoemd tot bijzonder hoogleraar Spaanse taal- en letterkunde aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, de eerste leerstoel in de Spaanse taal- en letterkunde in Nederland. Hij promoveerde een jaar later in Groningen.
In 1951 werd Van Dam benoemd tot gewoon hoogleraar in de Spaanse taal- en letterkunde. In 1969 ging hij met emeritaat. Adolf van Dam overleed te Utrecht op 25 januari 1972.