Pieter Burman I (anoniem portret, collectie Universiteit Utrecht) en Pieter Burman II (portret door Jan Maurits Quinkhard uit 1758, collectie Universiteit van Amsterdam, vermist sinds 1990)

De collectie Burman omvat een deel van de verzameling boeken en handschriften verzameld door en afkomstig van leden van de familie Burman.

Pieter Burman I (1668-1741)

Pieter Burman of Petrus Burmannus werd geboren te Utrecht op 6 juli 1668. Hij wordt ook aangeduid als Pieter Burman I en was een Nederlandse classicus, niet te verwarren met zijn gelijknamige neef, de jurist en eveneens taalkundige Pieter Burman Junior (1713-1778), die voor het onderscheid de toevoeging ‘Secundus’ heeft gekregen.Hij wordt ook wel aangeduid als Pieter Burman de Jonge of Petrus Burmannus Junior. Zijn vader Franciscus (Frans) was sinds 1662 hoogleraar theologie in Utrecht. Een van Pieters broers, die eveneens Frans heette (1671-1719), was ook hoogleraar theologie in Utrecht, in de jaren 1715-1719.

Op 13-jarige leeftijd ging Burman in Utrecht klassieke talen studeren. Daarnaast deed hij zijn studie rechten. In Leiden volgde hij colleges in filosofie en Grieks. Na zijn terugkeer naar Utrecht in maart 1688 promoveerde hij als doctor in de rechten. Daarna maakte Burman enkele reizen naar Duitsland, Zwitserland en Parijs om bibliotheken te bezoeken. In december 1691 werd hij incassant bij de bisschop van Utrecht. In 1696 werd Burman in Utrecht tot hoogleraar welsprekendheid en geschiedenis benoemd. Al spoedig kreeg hij daar de leerstoel voor Grieks en politiek bij. In 1697 werd Burman hoogleraar geschiedenis, Grieks en welsprekendheid in Leiden en werd hij historicus van de Verenigde Provintien. In die tijd raakte Burman bevriend met de Rotterdamse commies, verzamelaar van oudheden en uitgever van middeleeuwse teksten Cornelis van Alkemade, die voor hem een afschrift maakte van de Rijmkroniek van Klaas Kolijn. In 1711 ging hij de strijd aan met de theatervijandige Utrechtse clerus. In 1724 werd Burman bibliothecaris in Leiden.

Pieter Burman I heeft een groot aantal werken op zijn naam staan en nam volop deel aan de literaire discussies van zijn tijd. Burman was meer verzamelaar en bibliothecaris dan analytisch wetenschapper. Zijn neef Pieter Burman II gaf in 1747 zijn gedichten uit, zijn oraties werden in 1759 verzameld door Nic. Bondt.

Burman overleed te Leiden op 31 maart 1741.

Casper Burman (1695-1755)

Casper (ook Caspar en Gasper) Burman werd geboren op 12 april 1696 te Utrecht als zoon van Pieter Burman I. In 1715 werd hij ingeschreven als student rechten aan de Utrechtse Universiteit en behaalde in hetzelfde jaar zijn doctoraat. Casper was raad, burgemeester etc. van Utrecht. Hij heeft drie boekwerken op zijn naam staan: Hadrianus VI, (1727); Trajectum Eruditum (1738 ) (biografieën van vooraanstaande Utrechtenaren) en de “Utrechtsche Jaarboeken van de vijftiende eeuw”, in drie delen, 1750-1754. Mr. Casper Burman overleed te Kamerijk (Cambrai) op 22 augustus 1755.

Casper bezat een rijke bibliotheek, voor een deel bestaande uit de collectie, die hij van zijn vader Pieter Burman I had geërfd, waarin, behalve een uitgebreide verzameling klassieke schrijvers, tal van onuitgegeven brieven werden gevonden en aantekeningen van verschillende geleerden, met name Nicolaas Heinsius, op klassieke auteurs. Een deel van zijn bibliotheek vermaakte hij bij legaat aan zijn zoon Jacob Fabrice. Zie verder bij Pieter Burman II.

In april 1756 werden zijn boeken verkocht aan de Bibliotheek van de Hooge School te Utecht (via Pieter Burman II?)

Pieter Burman II (1713-1778)

Pieter (Petrus) Burman werd geboren te Amsterdam op 23 oktober 1713 als zoon van Frans Burman II, predikant aldaar. Ter onderscheiding van zijn gelijknamigen oom (1) eerst ‘junior’, later, sinds 1754 ‘secundus’ zich noemend. Hij verloor al vroeg zijn ouders en kwam onder de voogdij van zijn oom Pieter Burman I. Na zijn gymnasiale studie ging Pieter rechten studeren aan de Utrechtse Academie. Hier promoveerde hij in 1734. In 1736 werd hij professor in Franeker, daarna in 1742 in Amsterdam. In 1752 werd hij tevens ‘Bibliothecae publicae praefectus’ een erebaantje. In 1777 nam hij ontslag. Net als zijn oom was hij ook dichter.

In 1755 bracht Burman voor het eerst naar buiten dat hij had geconstateerd dat in de erfenis van zijn oom uit allerlei boeken en handschriften bladzijden waren gescheurd en ontvreemd. Die collectie was overgegaan op de zoon van zijn oom, Casper, die hem weer aan zijn zoon, Jacob Fabrice had vererfd. In 1756 was echter een groot deel van de collectie door Burman II aangekocht. In 1761 onthulde hij de identiteit van degene die de collectie zo had aangetast: Christoff Saxe (1714-1806), die sinds 1755 in Utrechts hoogleraar in de Oudheden en Fraaie letteren was, en enige tijd privé-leraar van de kinderen van Jacobus Fabricius was geweest.

Pieter Burman II overleed op 24 juni 1778 te Amsterdam. Zijn boeken werden in 1779 in Leiden geveild.

De Universiteitsbibliotheek Utrecht kocht veel werken aan op de veiling van Pieter Burman II te Leiden in 1742.

Een groot aantal pamfletten over de zaak Saxe-Burman vindt men bijeen in een dikke bundel, getiteld Burmanniana in de Utrechtse Universiteitsbibliotheek (signatuur: B qu 116).