Portret: fotograaf onbekend; boekstempel; tekening van Wilhelm von Bode en Friedländer uit 1917 door Willem Vogelsang (collectie RKD)
Max Jacob Friedländer (1867-1958)
Max Friedländer werd geboren op 5 juni 1867 te Berlijn. Hij studeerde kunstgeschiedenis in München, Leipzig en Florence. In 1891 behaalde hij zijn PhD summa cum laude voor een proefschrift over Albrecht Altdorfer.
Zijn glansrijke loopbaan als museumdirecteur van Berlin’s Gemäldegalerie kwam abrupt tot een einde na de machtsovername door de nazi’s. Met steun van het aan het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (Den Haag) gelieerde Kunstgeleerdenfonds, wist hij in 1939 te emigreren naar Nederland.
Friedländer werd benoemd tot doctor honoris causa in de Letteren en Wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit op 20 september 1948 en in 1957 kreeg hij een eredoctoraat van de de Vrije Universiteit Berlijn in de Kunstgeschiedenis.
Op 19 mei 1939, bijna 72 jaar oud, vestigde Friedländer zich in Den Haag. Zijn fotoarchief en bibliotheek had hij met zich meegenomen.
Friedländer overleed te Amsterdam op 11 oktober 1958. Hij heeft meer dan 800 publicaties op zijn naam staan.
Behalve Friedländers fotoverzameling, kwam als onderdeel van het legaat ook een deel van zijn bibliotheek in 1958 naar het RKD. Het deel waarvoor het RKD geen belangstelling had (onder meer publicaties die reeds aanwezig waren in het bibliotheekbestand) werd verkocht aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Een ander deel van het archief kwam terecht bij het Kunsthistorisch Insitituut van de Universiteit Utrecht. In 2007 werd dit langdurige bruikleen met instemming van de erven overgedragen aan het RKD.
| Onderwerp: | schilderkunst, vertalingen van publicaties van Max Friedländer |
| Jaar uitgave: | 1763-1955 |
| Omvang: | nader te bepalen (minstens 32 titels) |
| Documentsoort: | gedrukt werk |
| Ontsluiting: | voor een klein deel ontsloten via WorldCat op provenance Friedländer, Max Jacob (1867-1958) |
| Algemene literatuur: |
Leo Blumenreich, Verzeichnis der Schriften Max J. Friedländers. Berlin, Walter de Gruyter, 1927. Aan Max J. Friedländer, 1867 – 5 juni – 1942 : aangeboden door enkele vrienden en bewonderaars van zijn werk.’s-Gravenhage, 1942. Max J. Friedländer, On art and connoisseurship. London, 1942. S. Laemers, ‘’Ein wertvolles Hilfsmittel. Het fotoarchief van Max J. Friedländer (1867-1958)”, RKD Bulletin (2005), nr 1, p. 25-39. S. Laemers, “Der schwere aber unvermeidliche Schritt. Friedländers letzte Jahre in Berlin und sein Leben in den Niederlanden”, in: Jahrbuch der Berliner Museen 51 (2009) 119-129. Max J. Friedländer : ter ere van zijn negentigste verjaardag, 5 juni 1957, door E. Panofsky… [et al.]. ‘s-Gravenhage,Boucher, 957. Simon Elson, Der Kunstkenner Max J. Friedländer : biografische Skizzen. Köln, 2016 (Kunstwissenschaftliche Bibliothek ; 47). Suzanne Laemers, Max J. Friedländer, 1867-1958 : Kunst en kennerschap, een leven gewijd aan de vroege Nederlandse schilderkunst. Z.pl., 2017 (Proefschrift Universiteit Utrecht). Suzanne Laemers, “Het geheugensteuntje van de connaisseur : de zakboekjes van Max Friedländer”, in: Connoisseurship (ed. by Charles Dumas, Rudi Ekkart, Carla van de Puttelaar). Leiden, 2020, p. 214-220. Kim Oosterlinck, Gustav Cramer, Max J. Friedländer and the Value of Expertise in the Arts, in: Capitalism. A journal of history and economics, 3, no. 1 (2022) 19-56. Online tentoonstelling (RKD) |
| Opmerkingen: | verspreid geplaatst binnen de Universiteitsbibliotheek Utrecht Friedländers eigen exemplaar van zijn proefschrift wordt bewaard in de Universiteitsbibliotheek Utrecht (signatuur: MAG ODL 1195). |
| Groei: | afgesloten |
| Overige informatie: | aankoop in 1958(?) |