anoniem portret (Collectie Bodel Nijenhuis); prent door W.F. Wehmeyer naar een schilderij van Angelus Merula door een onbekend meester (Collectie Iconografisch Bureau)
Paulus Merula (1558-1607) en Angelus Merula (ca. 1482-1557)
Paulus (ook Paullus) Merula werd geboren te Dordrecht op 19 augustus 1558. Hij was advocaat bij het Hof van Holland, hoogleraar geschiedenis te Leiden en rector magnificus,, historieschrijver van de Staten-Generaal en geschiedschrijver van Gelderland. Vanaf 1597 nam hij ook nog het ambt van bibliothecaris van de universiteit van Leiden waar. Hij overleed te Rostock op 20 juli 1607.
Angelus Merula (Engel Willemszoon de Merle) werd omstreeks 1482 geboren in Brielle. Op 5 april 1511 werd hij in de Utrechtse Domkerk tot priester gewijd. Omstreeks 1532 was Angelus Merula priester in de parochie Heenvliet. Hij is bekend geworden als één van de eerste geestelijken die het protestantse gedachtegoed aanhing en hiervoor ter dood werd veroordeeld. Na een gevangenschap te Bergen in Henegouwen werd hij ter dood veroordeeld, en stierf hij op 26 juli 1557 vlak voor dat hij op de brandstapel moest. Zijn lichaam werd op last van de rechtbank alsnog op de brandstapel verbrand. Angelus was een oudoom van Paul(l)us Merula.
In 1927/1928 werden stukken (handschriften en brieven) betreffende de familie Merula met machtiging van de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen door het Rijksarchief te Utrecht overgedragen aan de Universiteitsbibliotheek.
| Onderwerp: | Nederlandse geschiedenis, rechtsgeschiedenis, Nederlands protestantisme (16e eeuw), theologie |
| Jaar uitgave: | 1555-1604? |
| Omvang: | ca. 25 cm |
| Documentsoort: | handschrift: brieven, verhandelingen en andere stukken, ook van enkele andere familieleden, o.a. Adrianus Junius, rector van de Latijnse school in Amsterdam |
| Ontsluiting: | getypte inventaris |
| Algemene literatuur: | Paul(l)us Merula: J.B. Kan, “Paullus Merula“, in: Bijdragen voor vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde. Reeks 4, 1 (1900), 101-115. Sikko Popta Haak, Paullus Merula, 1558-1607. Zutphen, Thieme & Cie.,1900. (Proefschrift Leiden). [S.P.] Haak, “Merula (Paullus)“, in: Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek 2 (1912), 902-903. Angelus Merula: W. Moll, Angelus Merula, de hervormer en martelaar des geloofs : 1530-1557, Amsterdam, 1851. H. de Jager, “Aanteekeningen op Prof. Moll’s “Angelus Merula”“, in: Archief voor Nederlandsche kerkgeschiedenis, 6 no. 1 (1896), 1-45.
Jan Weernekers, De theologie van Angelus Merula, met name onderzocht op invloeden vanuit de Reformatie, Amsterdam, 1983. – Proefschrift Utrecht.
Adriaan Bas, Solus Deus adorandus : Angelus Merula (1487-1557) en de heiligenverering, Gouda, 2011. – Proefschrift Kampen. |
| Opmerkingen: | ook stukken van enige andere familieleden, o.a. Adrianus Junius, rector van de Latijnse school in Amsterdam. Brieven van en aan Merula bevinden zich ook in de universiteitsbibliotheken van Amsterdam en Leiden |
| Groei: | afgesloten |
| Overige informatie: | in 1927/28 overgedragen door het Rijksarchief te Utrecht |