Van Gulik speelt qin in zijn bibliotheek (fotograaf onbekend)

Robert Hans van Gulik (1910-1967)

Robert Hans (roepnaam Robert) van Gulik werd geboren te Zutphen op 9 augustus 1910 als zoon van een generaal bij het KNIL. Hij bracht een groot deel van zijn jeugd door in Soerabaja en Batavia in het toenmalige Nederlands-Indië. Na terugkeer in Nederland ging hij naar het gymnasium in Nijmegen, waar zijn belangstelling voor vreemde talen en culturen werd aangewakkerd.

Van Gulik studeerde Sanskriet, Chinees en Japans, eerst aan de Universiteit Leiden en later aan de Universiteit Utrecht waar hij in 1935 cum laude promoveerde. In 1935 in dienst getreden van het Ministerie van Buitenlandse Zaken maakte hij als diplomaat snel carrière. Van Gulik woonde en werkte in onder andere China, India en Libanon. In 1959 werd hij ambassadeur in Kuala Lumpur en in 1965 tot 1967 was Van Gulik ambassadeur te Tokio. Zijn laatste diplomatieke post was ambassadeur in Malaya. Hier doceerde Van Gulik tevens als honorair hoogleraar aan de Nationale Universiteit cultuurgeschiedenis van Oost-Azië.

In 1967 zou ten gunste van Van Gulik een leerstoel Cultuurgeschiedenis van het Verre Oosten worden ingesteld. Door het overlijden van Van Gulik kwam alles echter op losse schroeven te staan, en de vacante nominale leerstoel werd een achttal jaren later quasi ‘ingeruild’ voor een ordinariaat Toegepaste Taalkunde.

Van Gulik werd internationaal beroemd als sinoloog en als kunstkenner en schilder. Hij publiceerde als zodanig diverse wetenschappelijke studies, voornamelijk in het Engels. Voor het grote publiek is hij vooral bekend als auteur en illustrator van de Rechter Tie-misdaadromans. Zijn werk werd opgenomen in tentoonstellingen in Peking, Tsjoengking en Tokio.

Dr. Van Gulik overleed in Den Haag op 24 september 1967.

Op de afdeling Bijzondere collecties van de Universiteitsbibliotheek Leiden bevindt zich de Van Gulik-kamer. Deze kamer bevat de bibliotheek van de Nederlandse sinoloog Robert van Gulik (1910–1967): een unieke collectie zeldzame Chinese boeken waarvan de oudste dateren uit de vijftiende eeuw.

Wat Robert van Gulik aan de Universiteitsbibliotheek Utrecht heeft geschonken moet nog uitgezocht worden. Mogelijk betreft het dubbelen uit zijn bibliotheek of schenkingen uit zijn studententijd in Utrecht. Zijn bibliotheek in Tokio is in zijn geheel verloren gegaan nadat hij haastig geëvacueerd was.