portret door Pieter Christoffel Wonder (Collectie Universiteit Utrecht)
Philip van Heusde (1778-1839)
Philip Willem van Heusde werd geboren op 17 juni 1778 te Rotterdam. Van Heusde was een Nederlandse filosoof en pedagoog. Hij is bekend om zijn invloed op de grondleggers van de zogenaamde Groninger Godgeleerden of Groninger Richting.
Hij studeerde letterkunde en rechten in Amsterdam en Leiden. In 1803 ontving hij zijn doctoraat in de letterkunde met een proefschrift over Plato. In hetzelfde jaar behaalde hij zijn diploma. Van 1803-1815 was hij hoogleraar geschiedenis, oudheidkunde, welsprekendheid en Griekse taal aan de Universiteit Utrecht en van 1815-1839 hoogleraar in de theoretische wijsbegeerte en letterkunde. In Utrecht was hij ook Rector Magnificus (1806-1807, 1817-1818) en universiteitsbibliothecaris (1816-1839).
Van Heusde was een prominent figuur in de Protestantse Reveilbeweging tijdens het begin van de 19e eeuw. Zijn humanistische ideeën vonden brede steun van opvoeders, theologen en juristen. Tijdens zijn carrière streefde hij er naar om het onderwijs op middelbare scholen te verbeteren. Van Heusde speelde ook een belangrijke rol ten aanzien van het Utrechtse Gymnasium.
Van zijn belangrijkste college, over de Historia Gentium, dat hij vanaf 1807 gegeven heeft , bestaat nog een 25-tal dictaten.
Van Heusde overleed op 2 juli 1839 in Genève toen hij op reis was naar Rome.
De collectie werd in 1910/1911 geschonken door mej. C. van Heusde te Utrecht (brieven van binnen- en buitelandse geleerden).
| Onderwerp: | geschiedenis, filosofie, pedagogiek |
| Jaar uitgave: | 1789-1839 |
| Omvang: | ca. 1 m |
| Documentsoort: | handschrift: brieven, collegedictaten |
| Ontsluiting: | getypte inventaris collegedictaten: Koert van der Horst, Catalogus van de collectie collegedictaten van de UtrechtseUniversiteitsbibliotheek. Utrecht, Universiteitsbibliotheek, 1994, 59-70. de brieven van en aan Philip van Heusde zijn ontsloten via WorldCat Philip Willem van Heusde, Wijsbegeerte van het gezond verstand / uitg., ingel. en van aant. voorz. door J.M.M. de Valk. Baarn, Ambo, 1989. |
| Algemene literatuur: | Bibliotheca Heusdiana : catalogue des livres délaissés par M.M. les docteurs Ph.W. et J.A.C. van Heusde… : vente à la Haye… 15 Avril 1879 et jours suivants, La Haye, 1879. L.G. Pareau, “In memoriam Van Heusde”, in: Waarheid en liefde, 1839. J.A.C. Rovers, Memoria Heusdii. Traiecti ad Rhenum : apud Robertum Natan, 1841. Wie was Philip Willem van Heusde? : eene vraag ten behoeve van belangstellende jonge menschen beantwoord door J.A.C. Rovers. Met een voorrede van M.A.N. Rovers. Utrecht, Beijers, 1875. Allart Johan Lakke, Philip Willem van Heusde, Leiden, 1908. Proefschrift Amsterdam VU. J.D. Bierens de Haan, “Ph.W. van Heusde (1778-1839)”, in: Algemeen Nederlands tijdschrift voor wijsbegeerte en psychologie 35 (1941), 21-29. J. Roelevink, ‘Priores ne despiciantur’. De eerste colleges in de Historia Gentium van Philip Willem van Heusde. Doctoraalscriptie V.U., Amsterdam, 1975. D. Grosheide, A.D.A. Monna, P.N.G. Pesch, Vier eeuwen Universiteitsbibliotheek Utrecht, deel 1, Utrecht, 1986, 153-192. J. Roelevink, “Historia Gentium : Ph.W. van Heusde and the teaching of history at the University of Utrecht in the first decade of the XIXth century”, in: Lias : sources and documents relating to the early modern history of ideas, 13, No. 1 (1986) 123-137. Gerhard Schwinge, “Internationale uitwisseling op het terrein van de wetenschap rond 1830 : Een voorbeeld: de Heidelbergse theoloog en pedagoog F.H.C. Schwarz en Nederland“, in: Documentatieblad voor de Nederlandse Kerkgeschiedenis na 1800 31 (juli 2008)16-28 [betreft briefwisseling met Philip Willem van Heusde]. |
| Opmerkingen: | de brieven zijn bijeengeplaatst op signatuur: 8 N 1-5. Het Gelders Archief bezit dictaten van colleges, gegeven door P.W. van Heusde in 1824/1825 (3 deeltjes) |
| Groei: | afgesloten |
| Overige informatie: | schenking uit 1910/1911. |