Links: Beets in zijn studeerkamer, tekening van P.A. Schippers; Midden: Penning van de Utrechtse Rederijkerskamer Nicolaas Beets; rechts: boeketiket
Nicolaas Beets (1814-1903)
De collectie staat ook bekend onder de naam Verzameling Ywema
Nicolaas Beets, geboren in Haarlem op 13 september 1814, studeerde van 1833 tot 1839 theologie aan de Leidse Universiteit. In 1840 werd hij beroepen tot predikant in Heemstede en in 1854 in Utrecht. Van 1874 tot 1884 was hij hoogleraar kerkgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Nicolaas Beets is echter vooral bekend geworden als dichter en prozaschrijver, o.a. van preken. Zijn bekendste werk, de Camera obscura, schreef hij in zijn studententijd onder het pseudoniem Hildebrand. Nicolaas Beets overleed in Utrecht op 13 maart 1903.
De collectie is tot stand gekomen door Hendrik Willem Ywema (ook gespeld: IJwema), geboren Utrecht 23 september 1828, overleden Utrecht 28 augustus 1905 en van beroep bakker en boekbinder, en diens zoon Hendrik Willem Ywema Jr., geboren Utrecht 14 oktober 1873, overleden Utrecht 17 oktober 1906, die de collectie aan de Universiteitsbibliotheek schonk in 1905. De gedrukte werken zijn later aangevuld met boeken van andere herkomst. De collectie van H.W. Ywema Sr. was in 1904 te zien op een tentoonstelling gehouden in “Pulchri Studio” in Den Haag.
De collectie omvat o.a. de eerste 40 drukken van de Camera Obscura.
| Onderwerp: | publicaties van en over Nicolaas Beets |
| Jaar uitgave: | 1829-1903 |
| Omvang: | ca. 1200 nummers in 24 convoluutbanden en 6 portefeuilles (in totaal ca. 1,5 meter); enkele tientallen gedrukte boeken |
| Documentsoort: | gedrukte boeken, overdrukken, drukwerkjes, krantenartikelen, afschriften, portretten, tekeningen, platen, muziekstukken op teksten van Beets, etc. |
| Ontsluiting: | getypte inventaris; de gedrukte werken zijn opgenomen in de computercatalogus en te vinden via index “Provenance” op “Ywema, Hendrik Willem” Standlijst (signatuur Z oct …) C. Cath. van de Graft, collegedictaten: Koert van der Horst, Catalogus van de collectie collegedictaten van de Utrechtse Universiteitsbibliotheek. Utrecht, Universiteitsbibliotheek, 1994, 105. |
| Algemene literatuur: |
Wikipedia: Camera Obscura (verhalen) Catalogus Professorum: Nicolaas Beets “Een Beets-verzameling” [betreft de verzameling Ywema], in: De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad, 3 febr. 1902. Catalogus der bibliotheken van wijlen de WelEd.Z.Gel. heeren Dr. Nicolaas Beets, Dr. G.H. Lamers, Dr. J.P.T. van der Lith, Dr. L.F. Dentz, Dr. I.K. Koch, en anderen. Utrecht, Beijers, 1904. [Veel boeken uit de bibliotheek van Beets zijn voorzien van aantekeningen, handtekeningen en inscripties van zijn hand en opdrachten aan hem]. Johs. Dyserinck, “Nicolaas Beets : 13 september 1814-13 maart 1903 : catalogus der tentoonstelling in “Pulchri Studio”, ‘s-Gravenhage, 21-26 Maart 1904“. Leiden, 1904. Joh. Dyserinck, “Over Beets : de verzameling IJwema“, in: Herinneringen aan Nicolaas Beets in woord en beeld. Den Haag, 1904, 197-222. “Nicolaas Beets in Woord en Beeld“, in: Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant, 6 maart 1905. [Verzameling Ywema],in: De Avondpost, 22 sept. 1905. A. Brom,”Lijst van geschriften over Nicolaas Beets“.’s-Gravenhage, 1915. C. Cath. van der Graft, “Bibliografie betreffende de Camera obscura”, in: Opstellen bij zijn afscheid van de bibliotheek der Rijksuniversiteit te Utrecht op 31 mei 1940 aangeboden aan G.A. Evers. Utrecht, 1940, 74-106. “De Camera Obscura : Tentoonstelling in de Universiteitsbibliotheek te Utrecht“, in: Het Vaderland, 6 juni 1940. .W.C. van Kampen, “Een standbeeld voor Beets of een monument voor Hildebrand?“, in Maandblad van Oud-Utrecht 26 (1953) 2, p. 16-21. “Nicolaas Beets werd op en top Utrechtse figuur : Vijftig jaar woonde hij in de Boothstraat“, in: Utrechtsch Nieuwsblad, 17 sept. 1964, p. 7. Nicolaas Beets, Het dagboek van de student Nicolaas Beets, 1833-1836. ‘s-Gravenhage, Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum, 1983. Hildebrand, Camera obscura (bezorgd door Willem van den Berg … et al. Deel 1. Amsterdam,Athenaeum-Polak & Van Gennep, 1998. P. 68-102; Bijlage 2. Lijst van drukken. De Beetscollectie te Leiden : inventaris van papieren en drukken uit het bezit van Nicolaas Beets (1814-1903) berustend in de Bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde / samengest. door André Bouwman ; met medew. van Ellen Krol ; ingel. door Peter van Zonneveld. Leiden, Universiteitsbibliotheek Leiden, 2003. Niels Bokhove, “Nicolaas Beets, stadsdichter avant la lettre”, in: Tijdschrift Oud-Utrecht 93 (2020) 3, p. 30-34. |
| Opmerkingen: | de gedrukte werken zijn bijeengeplaatst op MAG: Z oct 3154-3187; De edities (1ste, 2de en 7de druk) van de Camera Obscura zijn geplaatst op signatuur MAG: 213 B 1-2 en 8. Tussen de signaturen 213 B 3 en 213 B 33 zijn ca. 30 latere edities geplaatst, afkomstig o.a. uit de collectie Leeflang. Een aantal van deze edities zijn in het kader van het Metamorfoze-project gedigitaliseerd. De collectie van H.W. Ywema Sr. is geplaatst op de signaturen HSS: Hs 16 G 14-37 (convoluutbanden) en 16 H 1-5 (portefeuilles). |
| Groei: | afgesloten |
| Overige informatie: | in 1905 geschonken aan de Universiteitsbibliotheek door Hendrik Willem Ywema Jr. Het persoonlijk archief van Nicolaas Beets bevindt zich in de Universiteitsbibliotheek Leiden. Dit archief van Nicolaas Beets is tevensbeschikbaar digitaal beschikbaar via Digital Collections: https://digitalcollections.universiteitleiden.nl/beetspapers |