fotograaf M. de Schiffart (Collectie Historisch Centrum Leeuwarden)

Jan de Roos (1902-1986)

Drs. Jan de Roos werd geboren te Leeuwarden op 1 maart 1902. Hij studeerde wis- en natuurkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. In 1927 studeerde hij af met als hoofdvak scheikunde en als bijvakken microbiologie en toxicologie, en fysische geologie (aan de Rijksuniversiteit Utrecht). Omdat hij geen betrekking kon vinden als leraar, ging hij fysische geografie studeren in Utrecht, waar hij afstudeerde in 1934. Tot na de oorlog kon hij geen vast werk vinden. Van 1945 tot 1950 vond hij banen als aardrijkskundeleraar, o.m. in Goes en Middelburg. Als groot treinliefhebber reisde hij daar elke dag naartoe met de trein vanaf Leeuwarden. In april 1957 kreeg Jan de Roos werk aangeboden op het Leeuwarder Gemeentearchief, waar hij zou blijven als betaalde kracht tot aan zijn pensionering en waar hij nog lang daarna onbezoldigd werkte. Hij overleed in zijn geboortestad op 10 januari 1986 en legateerde zijn huis en zijn verzamelingen aan het Gemeentearchief Leeuwarden. Na zijn overlijden hebben zijn oud-collega’s zijn collecties geordend en verdeeld over diverse instellingen.

De verzameling kaartbladen werd in 1989 geschonken aan de Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen in Utrecht. Deze verzameling omvat veel commerciële cartografie (stadsplattegronden, toeristische- en wegenkaarten) uit het begin van de twintigste eeuw. Dit soort materiaal werd ten tijde van verschijnen te gewoon geacht om te verzamelen; nu vormt het echter een bron voor informatie en onderzoek.

In 1990 werden in Leeuwarden twee tentoonstellingen georganiseerd die gewijd waren aan affiches die door Jan de Roos in de jaren 1937-1948 zijn bijeengebracht. Deze oorlogsaffiches zijn ontsloten in de catalogus van Dam en Schaafsma uit 1990.