fotograaf onbekend; boeketiket
Universiteitsmuseum Utrecht
In 1918 vond Dr. P.H. van Cittert een grote collectie antieke wetenschappelijke instrumenten op de zolder van het Physisch Laboratorium aan de Bijlhouwerstraat. Deze vondst vormde de aanzet tot het oprichten van de Stichting “Het Utrechts Universiteitsmuseum”. Een van de mede-oprichters was de directeur van de sterrenwacht, Prof. Dr. A.A. Nijland. Deze had – samen met zijn vader A.J. Nijland – een grote verzameling geschreven en gedrukte documenten, prenten en boeken met betrekking tot de geschiedenis van de universiteit bijeengebracht. Met deze twee verzamelingen was een degelijke basis voor het Universiteitsmuseum gelegd, waarvoor toen nog een geschikt gebouw gevonden moest worden.
In 1936 bestond de Universiteit Utrecht 300 jaar. De gemeente Utrecht stelde toen het pand Trans 8 ter beschikking ten behoeve van het Universiteitsmuseum. Het museum is gevestigd in het voormalig Botanisch Laboratorium. Dit pand werd in 1996 verbouwd. De oude hortus, die aan het museum grenst, is nu onderdeel van het museum.
Het museum onderging een verbouwing vanaf september 2020. De heropnening vond plaats op op 6 september 2023.
De bibliotheek van het Utrechtse Universiteitsmuseum omvat onder meer werken over de natuurwetenschappen. Medische geschiedenis komt aan bod met werken over oogheelkunde in de collectie Donders en de tandheelkundige collecties Kalman Klein en De Maar. Deze collecties bevatten historische boeken van wereldfaam.
Vanwege ruimtegebrek en verhuizingen zijn in het verleden bijna alle boeken overgebracht naar de Universiteitsbibliotheek locatie Science Park.
In 2021 zijn de laatste bibliotheekcollecties (behoudens een naslagcollectie) van het Universiteitsmuseum overgebracht naar de Universiteitsbibliotheek Utrecht. Oude drukken waren al veel eerder overgebracht.
Dr. W.A.F. Bannier, directeur van het museum van 1936-1951 verzamelde alleen maar waardevolle boeken en documenten. Zijn opvolger Dr. H.P. van Cittert bracht al spoedig de instrumenten over die hij had gevonden op eerdergenoemde zolder.
Deelcollecties van het Universiteitsmuseum zijn o.a.:
Collectie Utrechtsch Geneeskundig Gezelschap “Matthias van Geuns”
| Onderwerp: | natuurwetenschappen, oogheelkunde, tandheelkunde |
| Jaar uitgave: | ca. 1564-2018 (of nog iets later?) |
| Omvang: | ruim 5730 titels |
| Documentsoort: | gedrukt werk |
| Ontsluiting: | ontsloten via WorldCat op titel en voor een zeer klein gedeelte op provenance Universiteitsmuseum (Utrecht) Standlijst (zeer onvolledig) |
| Algemene literatuur: |
Voorlopige lijst van enige archieven berustende in het universiteitsmuseum te Utrecht. Samengesteld door J. van Herwaarden. Utrecht, 1971. “Universiteitsmuseum Utrecht officieel geopend“, in: Utrechts Volksblad 20 sept. 1938. W.A.F. B[annier], “Het Universiteitsmuseum“, in: Maandblad van “Oud-Utrecht” 14 no. 4 (april 1939) [25]-28. P.H. Kylstra, “Het Utrechts Universiteitsmuseum”, in: NG 200 : Natuurkundig Gezelschap te Utrecht 1777-1977. Utrecht, Natuurkundig Gezelschap, 177. – P. 115-141. P.D. ’t Hart, “Medeleven in het feest van de instelling… : uit de geschiedenis van het Universiteitsmuseum“, in: Oud-Utrecht 69 (1996), nr. 3, p. 52-58. Jan C. Deiman, “Natuurwetenschappelijke instrumenten van het Universiteitsmuseum Utrecht“, in: Nieuwsbrief universiteitsgeschiedenis, 5 (1999), nr. 2, p. 22-34. ‘Sleutelstukken’ uit de collectie van het Universiteitsmuseum = ‘Key objects’ from the University Museum’s collection. Eindred.: Gertie Cuijpers en Janny ter Meer. Utrecht, 2006. (Speciale uitgave van UniekUM, 2006 Nr. 1.) Peter Koolmees, “Over koetjes en kalfjes? : de collectie diergeneeskunde van het Universiteitsmuseum Utrecht“, in: Gewina 30 (2007), nr. 3, p. 162-174. Armand Heijnen, “Een instrumentenvondst als begin van het Universiteitsmuseum“, in: “Oud Utrecht”, 92 (febr. 2019) 4-9. Collectie Verzameling van de Senaat. Rijksuniversiteit Utrecht |
| Opmerkingen: | bijeengeplaatst op signatuur: U-MUS: .. en ODC 2217 … 2231 |
| Groei: | afgesloten |
| Overige informatie: | De collecties van Kalman Klein (1855–1947) en van Frederik Egbert Remko de Maar (1912-1997) zijn aangekocht door de Universiteit Utrecht. De Collectie van Francisus Cornelis Donders (1818-1889) is afkomstig van de Dr. F.P. Fischer-Stichting. Verder is de bibliotheek van het voormalig Zoölogisch Laboratorium en Musuem ook beland in de collectie van het Universiteitsmusuem. |