buste van Quintilianus

Marcus Fabius Quintilianus (ca. 35 n. Chr.-ca. 90 n. Chr.)

De Romeinse rhetor Quintilianus, geboren rond 35 n. Chr. in Calagurra (thans Calahorra) in Spanje, publiceerde in 95 een handboek voor de welsprekendheid, getiteld Institutio oratoria. Op naam van Quintilianus staan ook de Declamationes Majores en de Declamationes Minores, maar waarschijnlijk zijn die door een leerling geschreven. In de middeleeuwen waren er van de Institutio oratoria alleen incomplete versies bekend. Toen in 1416 een volledige versie werd ontdekt, nam de invloed van Quintilianus aanzienlijk toe. Al snel na de uitvinding van de boekdrukkunst kwamen er gedrukte versies van het werk op de markt. De collectie uitgaven van Quintilianus is samengesteld door Theodorus Janssonius van Almeloveen.

Theodorus Janssonius van Almeloveen (1657-1712)

T.J. van Almeloveen werd op 24 juli 1657 geboren in Mijdrecht. In 1676 werd hij als student ingeschreven aan de Utrechtse hogeschool, waar hij zich toelegde op de filosofie en de geneeskunde. Hij promoveerde in 1681 te Utrecht in de geneeskunde op het proefschrift Disputatio medica inauguralis de asthmate. In 1697 werd hij benoemd tot hoogleraar geschiedenis, de welsprekendheid en het Grieks aan de Gelderse Hogeschool te Harderwijk. Vier jaar later werd daar het professoraat in de medicijnen aan toegevoegd. Van Almeloveen heeft veel edities van klassieke auteurs verzorgd. Tegen het einde van zijn leven bereidde hij een editie voor van de Institutio oratoria van Quintilianus. Met het oog hierop verzamelde hij vele edities van dit werk. In enkele hiervan waren reeds door eerdere eigenaars varianten uit middeleeuwse handschriften toegevoegd. Ook zelf voorzag Van Almeloveen zijn boeken van variante lezingen. Van Almeloveen stierf op 29 juli 1712 in Amsterdam, nog voordat hij een editie het daglicht had kunnen laten zijn. Petrus Burman echter maakte dankbaar gebruik van de door Van Almeloveen verzamelde varianten voor zijn editie uit 1720.

Van Almeloveen vermaakte al zijn Quintilianus-edities in 1712 aan de Stadsbibliotheek. De oorspronkelijke collectie van 71 banden is in later tijd aangevuld met nieuwe edities van de Institutio oratoria en een aantal antiquarische tot een totaal van 95 edities van vóór 1800 en 40 edities van na 1800.